کد مطلب:31261 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:17

گنجینه پرسمان » اعتقادات

آيا هدف از آفرينش انسان تنها آزمايش اوست؟

آيات چندي به هدف آفرينش انسان اشاره دارد:

أ) خداي سبحان، كسي است كه مرگ و حيات را رقم زد تا شما را بيازمايد كدامين نفر عمل شايسته تري داريد.(1) در اين آيه آزمون انسان ها در بُعد شايستگي عمل به عنوان يك هدف معرفي شده است.

ب) خداوند كسي است كه هفت آسمان آفريد و از زمين نيز نظير آن را آفريد. فرمان الهي ميان آن ها نازل مي شود تا بدانيد كه خداوند بر هر چيزي تواناست و به همه موجودات احاطه علمي دارد.(2)

در اين آيه، آگاهي و علم انسان از قدرت بي حد و احاطة علمي خداوند، به عنوان هدف آفرينش آسمان ها و زمين و آن چه در آن ها است ذكر شده است.

ج) اگر پروردگار تو مي خواست همه مردم را يك امت متشكل قرار مي داد، ولي آنان همواره مختلف هستند مگر آن كه پروردگارت رحم كند و براي همين آنان آفريده شده اند.(3)

در اين آيه، رحمت الهي، هدف آفرينش معرفي شده است.

د) جن و انس را نيافريدم مگر براي آن كه مرا عبادت كنند.(4) در اين آيه هدف اصلي خلقت، عبادت خدا بيان شده است.

با دقت در محتواي آيات مي توان به اين نتيجه رسيد كه بين اهداف تضادي وجود ندارد، بلكه برخي اوليه هستند و برخي متوسطه و ديگري نهايي و برخي نتيجة آن ها به شمار مي روند، ولي هدف اصلي خلقت، عبوديت پروردگار است و اگر دانش و آزمايش مطرح مي شود، چون در مسير عبوديت است و رحمت گسترده خداوند نتيجه عبوديت است.

برخي گفته اند، هدف ابتدايي از خلقت انسان طبق آيه جن و انس را نيافريدم مگر براي آن كه مرا عبادت كنند.(5) عبادت است و هدف از عبادت، به دست آوردن يقين و اطمينان (در نتيجه آرامش) است، طبق آية واعبد ربّك حتي يأتيك اليقين؛(6) عبادت كن پروردگارت را تا يقين حاصل كني. بنابراين يقين، هدف متوسط از خلقت انسان مي باشد. آيه ديگر هدف از تحصيل يقين را كشف و شهود عرفاني و وصول به حق مي داند: كلا لو تعلمون علم اليقين لترونّ الجحيم؛(7) اگر دانش يقيني داشته باشيد، حتماً جهنم را مي بينيد. بنابراين هدف نهايي از آفرينش انسان، رسيدن به قرب و وصول به خدا و در واقع كمال و تكامل انسان و شهود حقيقت است. هم چنان كه گفته شد هيچ يك از اين اهداف با يك ديگر تضادي ندارد، بلكه چه بسا برخي از اين اهداف مقدمه براي رسيدن به هدف بعدي باشد تا انسان به تكامل برسد.

پي نوشت ها:

1. ملك (67) آية 2.

2. طلاق (65) آية 12.

3. هود (11) آية 118.

4. ذاريات (51) آية 56.

5. ذاريات (51) آية 56.

6. حجر (15) آية 99.

7. تكاثر (102) آية 6.